Đặc điểm thực vật học cây Nhàu Morinda citrifolia L., họ Cà phê (Rubiaceae).

Tóm tắt

Đặt vấn đề: Cây Nhàu (Morinda citrifolia L.) được sử dụng nhiều với các tác dụng
như chống oxy hóa, kháng viêm và tăng cường hệ miễn dịch. Các đặc điểm hình thái và giải
phẫu là cơ sở để nhận diện và kiểm nghiệm loài Nhàu. Tuy nhiên, chưa có nhiều tài liệu nghiên
cứu về hình thái và giải phẫu loài này ở Việt Nam. Mục tiêu nghiên cứu: Các đặc điểm hình
thái, giải phẫu và bột dược liệu của cây Nhàu, góp phần nhận dạng đúng loài cây Nhàu, đồng
thời khảo sát sơ bộ thành phần hóa học trong bột của cây nhằm phục vụ cho ngành dược. Đối
tượng và phương pháp nghiên cứu: Thu thập mẫu cây tươi của Nhàu. Phân tích, mô tả các đặc
điểm hình thái và giải phẫu. Soi bột dược liệu. Sơ bộ thành phần hóa thực vật. Kết quả: Cây
thân gỗ, cao 4 – 8m. Lá đơn, mọc đối, lá kèm. Hoa đều, lưỡng tính. Quả hạch kép. Rễ có lớp
bần dày, gỗ 2 chiếm tâm. Thân vuông, tinh thể calci oxalat hình kim. Lá có biểu bì trên hơi lồi,
lớp cutin mỏng. Bột lá có: mảnh biểu bì, lỗ khí kiểu song bào. Bột quả có: mảnh vỏ quả, hạt
tinh bột hình cầu. Quả chứa nhiều tinh dầu, coumarin, glycosid tim; lá Nhàu chứa chất béo,
carotenoid, coumarin, tanin. Kết luận: Các đặc điểm hình thái, giải phẫu và các cấu tử đặc trưng
trong bột dược liệu của cây Nhàu giúp nhận dạng và kiểm nghiệm chính xác loài.